Lipidogram pomocny w zaburzeniu przemian lipidów

Lipidogram pomoże w ocenie zaburzenia przemian lipidow. Aby zminimalizować ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych należy oznaczać lipidogram (profil lipidowy) tj. cholesterol całkowity, jego frakcje i trójglicerydy. Dotyczy to szczególnie osób z grupy podwyższonego ryzyka.

„Pracujemy” na nie całe życie

Choroby cywilizacyjne są przyczyną obniżenia komfortu życia i przedwczesnej śmierci wielu osób. Tymczasem my sami mamy wpływ na niekorzystne zmiany i możemy je powstrzymać, jeśli odpowiednio wcześnie zareagujemy.

Nieprawidłowy profil lipidów

Zmiany stłuszczeniowe w naczyniach krwionośnych można stwierdzić już u 2-latków, a z wiekiem odkładanie złogów cholesterolowych nasila się. Nieprawidłowy profil lipidów we krwi, szczególnie w połączeniu z nadciśnieniem, na które cierpi ponad 30% Polaków, to prosta droga do zawału serca czy udaru mózgu. Hiperglikemia i dyslipidemia często ze sobą współistnieją, potęgując wzajemnie swój negatywny wpływ na zdrowie – dochodzi do rozwoju tzw. zespołu metabolicznego.

Lipidogram

Zaburzenia przemian lipidów wykryć może lipidogram, zwany też profilem lipidowym. Wśród parametrów tego badania znajdziemy stężenie:
– cholesterolu całkowitego (TC)
– frakcji cholesterolu tj. LDL („złego”), HDL („dobrego”), nie-HDL
– trójglicerydów (TG)
Do niekorzystnych zmian w profilu lipidowym zaliczane są:
– podwyższone wartości TC, LDL, nie-HDL i TG
– obniżony poziom HDL

Zwiększone ryzyko

Interpretacja wyników lipidogramu nie jest jednak zero-jedynkowa. Normy zostały ustalone tylko dla cholesterolu całkowitego. Dla pozostałych składowych profilu lipidowego przyjmuje się tzw. stężenia zalecane, które mogą być zróżnicowane – w zależności od wielkości ryzyka u danego Pacjenta. Na ryzyko to wpływa płeć, palenie tytoniu, siedzący tryb życia, otyłość, nadciśnienie, współistniejąca cukrzyca lub choroba nerek, ale również stres, depresja i niektóre choroby autoimmunologiczne (np. RZS). W praktyce oznacza to, że osoba nieobciążona wymienionymi czynnikami ryzyka może sobie „pozwolić” na gorsze parametry lipidogramu niż Pacjent z grupy ryzyka bądź z już udokumentowaną chorobą serca lub naczyń. U osób ze stwierdzonymi zaburzeniami metabolizmu tłuszczów, oznaczanie lipidogramu stosowane jest w celu oceny skuteczności leczenia hipolipemizującego.

Dla kogo badanie?

Lipidogram powinien być bezwzględnie oznaczany u osób, które są obciążone czynnikami ryzyka chorób układu krążenia. Jednak niezależnie od nich – kontrolne badanie lipidogramu wskazane jest u:
– mężczyzn powyżej 40. roku życia
– kobiet powyżej 50. roku życia
Wytyczne dla polskich lekarzy rodzinnych wspominają też o zasadności oznaczenia lipidogramu u dzieci w 9.-11., a następnie w 18. r.ż. W szczególnych przypadkach (Pacjenci z hipercholesterolemią rodzinną lub przedwczesną chorobą sercowo-naczyniową) zaleca się uzupełnienie oceny ryzyka poprzez oznaczenie lipoproteiny a (Lp(a)).

Droga do zdrowia

Ogólnopolska sieć laboratoriów medycznych Diagnostyka uruchamiając na wiosnę 2019 r. kampanię „Droga do zdrowia” postawiła sobie za cel – zwiększenie świadomości Polaków o zaburzeniach metabolizmu węglowodanów i lipidów oraz o związanych z nimi chorobach cywilizacyjnych. Można było skorzystać wówczas z pakietu wyselekcjonowanych badań (w promocyjnej cenie), których wyniki:
– obrazują sprawność przemian metabolicznych cukrów i tłuszczów
– wskazują na potencjalne ich zaburzenia i rozwój stanów patologicznych, w dalszej perspektywie prowadzących do cukrzycy czy schorzeń sercowo-naczyniowych
16 września 2019 r. wystartował II etap kampanii, w którym można powtórzyć te same badania – porównanie wyników pomoże ocenić czy podjęte wysiłki przyniosły efekt. Są one przeznaczone także dla osób, które nie uczestniczyły w edycji wiosennej.

Nowe badania

W jesiennym pakiecie badań sieci Diagnostyka znajdziemy dodatkowo oznaczenie:

1. TSH. Oznaczenie TSH to wstępny test pozwalający określić czy tarczyca funkcjonuje prawidłowo. Hormony wydzielane przez ten narząd są jednym z głównych motorów metabolizmu, a jednocześnie zaburzenia pracy tego gruczołu są dość często spotykane.
2. Witaminy D3. Poziom witaminy D3 jest istotny nie tylko dla mocnych kości. Istnieje szereg doniesień dokumentujących związek między niedoborem tej witaminy-hormonu, a schorzeniami o podłożu zapalnym i autoimmunologicznym (cukrzyca typu 1, RZS, stwardnienie rozsiane, choroby zapalne jelit, astma) czy nawet nowotworami. Wykazano również korelacje między obniżonym stężeniem witaminy D, a nadciśnieniem, otyłością i insulinoopornością, cukrzycą typu 2, miażdżycą czy zespołem metabolicznym. W związku z tym niewystarczający poziom witaminy D zaczyna być uznawany za niezależny czynnik ryzyka sercowo- naczyniowego. Warto zatem mieć poziom tej witaminy pod kontrolą i w razie potrzeby odpowiednio ją suplementować.

Jakie badania podczas jesieni?

Podczas jesiennego etapu kampanii można skorzystać z pakietu 17 badań: morfologia krwi, lipidogram (cholesterol całkowity, HDL, nie-HDL, LDL, trójglicerydy), hemoglobina glikowana,wskaźnik insulinooporności (glukoza, insulina, HOMA-IR), próby wątrobowe (ALT, AST, ALP, BIL, GGTP), TSH oraz witamina D metabolit 25 (OH).